Hükümetin, işçilerin haklarını kısıtlama yönündeki çabası, sadece taşeron sistemi üzerinden değil. Eşzamanlı ve çok yönlü bir saldırıdır söz konusu olan. Taşeron işçilerinin statüsünü işçilikten çıkarıp ucubeye çevirme ve geriye dönük haklarını gasp etme niyetini biliyoruz. Şu günlerde TBMM Genel Kuruluna gelmesi beklenen köle ticareti büroları hakkındaki tasarıyı da biliyoruz. Taşeronlukla ilgili melaneti "kadrolu işçilik", köle ticareti bürolarını da "iş bulma özgürlüğü" diye sunmuşlardı. Sendikalar ve işçiler melanetin biriyle uğraştırırken, diğerini yasalaştırma niyetindeydiler. Şimdi herkes farkında ki, taşeron sistemi ve köle büroları üzerinden iki büyük saldın söz konusu...

Oysa saldırı bu ikisinden ibaret değil. Dikkatimizden kaçan, ya da kaçırılan başka planlar da var. Esnek çalışma her gün biraz daha yayılıyor. Kadınlar ve gençler için icat edilen esnek çalışma biçimlerini unuttuk bile. Bugün daha başka bir saldırıdan söz edeceğiz.

İşçilerin kazanılmış haklarında, geriye dönüşü olanaksız zararlar verecek bir durum söz konusu ki, yıllar içinde kanıksandı neredeyse. Ne sendikacının sesi çıkıyor, ne de işçi kaybettiğinin ve tehlikenin farkında. Oysa SGK'yı temelinden yıkacak, sendikaların "dokunulmasını bile genel grev sebebi saydığı" kıdem tazminatını ortadan kaldıracak gelişmedir bu. Bireysel Emeklilik Sisteminden (BES) söz ediyoruz. Maliye Bakanlığı'nın BES hakkındaki bir yönetmeliği daha, 5 Şubat 2016'da Resmi Gazete' de yayınlandı, işçinin biriken parasından yararlanma koşulları yeniden değiştiriliyordu. Buna göre, 1 Ocak 2013 tarihinden sonra sistemde geçirdiği sürenin üç yıldan altı yıla kadar olması durumunda katılımcı, devlet katkısı hesabındaki tutarların yüzde 15'ine, altı yıldan 10 yıla kadar olması durumunda yüzde 35'ine, 10 yıl ve daha fazla olması durumunda ise yüzde 60'ına hak kazanacak.

AKP hükümeti, SGK'dan esirgediği desteği 2013 yılında BES'lere vermeye başlamıştı. Prim başına % 25 oranında parasal destek... Daha da ötesi, 1 Ocak 2015 yılından sonra ilk defa işe gireceklerin kıdem tazminatı primleri gasp edilerek SGK yerine bu şirketlere aktarılıyordu. İşe girerken zorunlu tuttukları BES üyeliği için, "işçi isterse 3 ay sonra ayrılabilir" diyorlar. İşçiyle alay etmek yani... İşverenin cebinden ise bir kuruş para çıkmıyor. İşçinin ve devletin verdiği paralan, bu emeklilik şirketleri borsada oynuyor. Sistem bu. Bu kumar şirketlerinin kesintiye bağladıkları kişi sayısı 6 milyonu aştı, topladıkları para ise 36 milyar TL'yi geçti.

Bu noktaya nasıl gelindi hatırlayalım: BES'ler, Kemal Derviş yasalarındandı. 1990'da sadece şube açma izni bulunan yabancı sigorta şirketlerine, serbestçe kurulma kolaylığı sağlandı. Ardından 1999'da "mezarda emeklilik" yasası çıkarıldı. DSP-MHP-ANAP hükümeti, sigorta şirketlerinin emeklilik piyasasında da faaliyet yürütmesi izni verdi. Ardından BES'lere vergi kolaylığı sağladı. AKP, 2003'te AB'ye, "Sosyal güvenlik sistemine bütçeden yapılan transferler azaltılacaktır" sözü verdi. Emeklilik yaşı 68'e çıkarıldı, emekli maaşı % 31 oranında düşürüldü. BES'lerde biriken para 2005'te 1 milyar 79 milyon lira iken, 2012de 20 milyar liraya çıktı.

Teşviklerini kestikleri SGK ise. 2006'da 345 katrilyon lira açık verdi. SGK'nın prim alacaklarına 18 kez af uygulanmıştı. 2011'de 3 milyar 374 milyon lira olan SGK alacağı, 2013'te 33 milyar TL'ye çıktı. SGK'nın alacakları tahsil edilmez, teşvikleri de esirgenirken, 2013 yılında BES'lere, topladıkları prim başına % 25 oranında parasal devlet desteği başlatıldı. Devlet garantisi olmayan, devlet şirketi olmayan, daha da ötesi büyük kısmı yabancılara ait olan bu kumar şirketlerinin topladığı para, şimdiden 36 milyar TL'ye, primini kestikleri kişi sayısı ise 6 milyona ulaştı. SGK batırılırken, adım adım BES adlı kumarhaneler, kıdem tazminatı primlerinin toplandığı asıl merkez yapılıyor. Hem SGK, hem kıdem tazminatı tasfiye ediliyor, gözümüzü açalım.

6.4.2016