ffa41
Basından-Aydınlık Gazetesi-Yıldırım Koç- 1 MAYIS ŞİKAGO´DA YAZILMADI

1 Mayıs'ın geçmişi genellikle yanlış biliniyor. 1 Mayıs'ın "Gerçek Tarihi" bu hataların bir bölümünü düzeltmeyi amaçlamaktadır. Öncelikli ve yaygın yanlış, 1 Mayıs'ın, 1886 yılında Şikago'da yaşanan olaylar ve bu olaylar bahane edilerek asılarak öldürülen sosyalistlerle ilgili olduğunun sanılmasıdır.


1 Mayıs'ın işçi sınıfının uluslararası birlik, dayanışma ve mücadele günü olarak belirlenmesinin 1886 yılındaki Şikago olaylarıyla hiçbir ilişkisi yoktur. Ayrıca, bu olaylarla bağlantılı kılınarak asılan işçi önderleri de sosyalist değil, anarşistti, anarkosendikalistti.
Önce bu yaygın hataya bakalım. DİSK Yayınevi tarafından 1977 yılında yayımlanan DİSK Eğitim Notları, Demokratik Sınıf ve Kitle Sendikacılığı kitabında (s.183) şunlar yazmaktadır:


"Amerika'da işçiler çalışma süresinin kısaltılmasını istediler. İşgününün 8 saate indirilmesi için 1 Mayıs 1886 tarihinde 600 bin işçi genel greve gitti. Fabrikalar durdu. Kitlesel gösteri ve yürüyüşler örgütlendi.

 

Burjuvazi polisi ve ajanlarını işçilerin üstüne gönderdi. Birçok işçi öldü, yaralandı. Amerikan işçi sınıfıyla dayanışma için pek çok ülkede işçi sınıfları gösteri ve direnişler düzenlediler.

Aralarında I. Enternasyonal'e bağlı işçi önderinin de bulunduğu 4 yürekli işçi, kapitalist tekellerin emriyle asıldı. (...) Amerikan işçilerinin yiğit direnişi işçi sınıfı tarihinde altın bir sayfa oldu. 1889'da, 1 Mayıs işçi örgütleri tarafından 'Uluslararası Birlik-Mücadele-Dayanışma Günü' ilan edildi."

Bu efsane birçok başka yayında da tekrarlanmaktadır. 1 Mayıs 1886 tarihinde Amerika'daki gösterilere yaklaşık 400 bin işçi katıldı. Şikago'da 40 bin dolayında işçinin gösteri yürüyüşü ve grevi ise en önemli olaylardandı.

Şikago'da 21 bin işçi 17 Nisan'da ve 25 bin işçi 25 Nisan'da gösteri yürüyüşü yapmıştı. Bu yürüyüşlerin hiçbirinde olay çıkmadı.


Polis saldırdı, 6 işçi öldü      
3 Mayıs 1886 günü ise Şikago'daki McCormick tarım araçları fabrikasının (adı daha sonra International Harvester oldu) önünde toplanan birkaç yüz grevci işçiye polis tarafından ateş açıldı.
Bu işyerinde Şubat ayından beri grev sürüyordu ve işveren polis desteğiyle grev kırıcıları çalıştırıyordu. Polisin bu saldırısında altı işçi öldürüldü. 8 saatlik işgünü için ülke çapında kampanya sürdürülürken polisin bu saldırısıyla altı işçinin ölmesi üzerine, 4 Mayıs 1886 günü Şikago'da "Samanpazarı Meydanı"nda bir protesto gösterisi düzenlendi.
Gösteri olaysız bir biçimde sürerken, polis, gösteriyi dağıtmak için saldırdı. Bu arada, kimin tarafından atıldığı hâlâ belirlenemeyen bir bomba, iki polisin hemen, altı polisin ise aldıkları yaralar nedeniyle daha sonra ölmesine neden oldu.


Polisin açtığı ateş üzerine de en az on kişi öldü. Atılan bomba bahane edilerek, Şikago'da işçi gösterilerini düzenleyenlerden anarşist düşünceyi savunan (anarko sendikalist) 8 sendikalı tutuklandı. Yapılan yargılamada, tutuklananların atılan bomba ile hiçbir şekilde bağlantılı olduğu gösterilemedi. Ancak, bu dönemde Amerika Birleşik Devletleri'nde yaratılan işçi ve sendika düşmanı hava nedeniyle, jüri, zanlıları suçlu kabul etti.

 

 28.4.2014

 

 

GÜNDEM