İşçi simsarlığına yetki AKP'nin 2013 Yılı Programı, Özel İstihdam Büroları'na işçi kiralama yetkisi verilmesini öngörüyor. Kiralanan işçinin, ücretli izin, sendikalaşma, toplu iş sözleşmesinden yararlanma ve greve katılma gibi hakları olmayacak.

AKP'nin 2013 Yılı Programı'nda öngörülen işçi düşmanı düzenlemeler bitmek bilmiyor. Esnek çalışmanın yaygınlaştırılmasından kıdem tazminatının tasfiyesine kadar öngörülen düzenlemelerde Özel İstihdam Büroları'na işçi kiralama yetkisinin verilmesi de dikkat çekiyor. Programın "Aktif İşgücü Politikalarının Geliştirilmesi" bölümünde, Özel İstihdam Büroları'nın işe yerleştirme sürecindeki etkinliklerinin artırılacağı tedbiri öngörülüyor. "Yapılacak işlemler" kısmında yapılan açıklamada, "Özel İstihdam Büroları'nın faaliyetleri çeşitlendirilecektir. Bu kapsamda, büroların geçici iş ilişkisi kurmasına yönelik gerekli mevzuat çalışmaları tamamlanacaktır" deniliyor.

İşçi kiralama yetkisi

4857 sayılı İş Kanunu'nun 7. maddesinde, kiralık işçilik "geçici iş ilişkisi" olarak tanımlanıyor. Buna göre işveren kendisine bağlı işçisini iş görme edimini yerine getirmek üzere geçici olarak bir başka işverene devredebilir. Aynı kanunun 90. maddesinde Özel İstihdam Büroları'nm iş ve işçi bulmada sadece aracılık görevi yaptığı ifade ediliyor. İşte AKP'nin 2013 Yılı Programı'nda, Özel İstihdam Büroları'na işçi kiralama yetkisi verilmesi yani geçici iş ilişkisi kurabilmesi öngörülüyor. Düzenlemenin yasalaşması halinde, Özel İstihdam Büroları da başka işyerlerine işçi kiralayabilecek.

Kıdem tazminatı ödenmesi söz konusu değil

Kiralanan işçi, Özel İstihdam Büroları'ndan belirli bir ücret alacak; işçi kiralayan şirketin alacağı para ile kiralanan işçiye ödeyeceği ücret arasındaki fark, Özel İstihdam Büroları'nm kârı olacaktır. Aydınlık Gazetesi yazarı Yıldırım Koç, kiralık işçi uygulamasında yaşanacak hak kayıplarını bir yazısında şöyle ifade ediyordu: "İşçi kiralama tam anlamıyla çağdışı işçi simsarlığı (komisyonculuğu), en acımasız işçi sömürüşüdür. Bu düzenlemenin hayata geçmesi durumunda, işsizliğin pençesinde kıvranan insanlar, işçi simsarlığında uzmanlaşmış Özel İstihdam Büroları'na kaydolacaklar ve başka işyerlerine kiralanacaklardır. Kiralık işçi ile Özel İstihdam Büroları arasındaki ilişki, belirli süreli iş sözleşmesidir. Diğer bir ifadeyle, kiralık işçinin Özel İstihdam Büroları ile ilişkisinin kesilmesi durumunda kıdem tazminatı ödenmesi ve ihbar önelinin işlemesi söz konusu değildir."

Sendikalaşma toplu sözleşme yok

"Ayrıca, kiralık işçi değişik işyerlerinde çalışacağından, İş Yasası'nda yer alan yıllık ücretli izin gibi haklardan da mahrum kalacaktır. Kiralık işçi, kiralandığı işyerinde sendikalaşamayacak, toplu iş sözleşmesinden yararlanamayacak ve greve katılamayacaktır. Kiralık işçinin, işçi kiralayan Özel İstihdam Büroları'nda da sendikalaşması, toplu sözleşmeden yararlanması ve grev yapması da söz konusu değildir. Özel İstihdam Büroları aracılığıyla işçi kiralama uygulaması, işçilerin sendikal hak ve özgürlüklerini de ortadan kaldıracaktır."

1.11.2012